Τα τελευταία χρόνια ακούμε συχνά την λέξη ενσυναίσθηση να χρησιμοποιείται απ’ όλους τους κλάδους επαγγελμάτων, πέραν της ψυχοθεραπείας της οποίας αποτελεί σημαντικό εργαλείο.
Ο κλασσικός ορισμός για την ενσυναίσθηση δόθηκε από τον Carl Rogers (1959, σελ.210-211):Το να είναι κάποιος ενσυναισθητικός σημαίνει να αντιλαμβάνεται το εσωτερικό πλαίσιο αναφοράς του άλλου με ακρίβεια και με τα συναισθηματικά συστατικά και τις σημασίες που σχετίζονται με αυτό, σαν κάποιος να ήταν το ίδιο πρόσωπο. Συνεπώς αυτό σημαίνει να νιώσει το τραύμα ή την απόλαυση του άλλου όπως ο άλλος το αντιλαμβάνεται και να συλλάβει τις αιτίες όπως ακριβώς εκείνος τις προσλαμβάνει, αλλά χωρίς ποτέ να χάσει την αναγνώριση ότι είναι σαν εγώ να πληγώθηκα ή να απόλαυσα και ούτω καθεξής.
Με απλά λόγια το να ενσυναισθάνομαι κάποιον σημαίνει να ακούς με τα αυτιά του άλλου, να βλέπεις με τα μάτια του άλλου, να αισθάνεσαι με την καρδιά του άλλου, να είναι σαν να φοράς τα παπούτσια του άλλου.
Η ενσυναίσθηση είναι ένα πραγματικό συναίσθημα και αποτελεί έναν σημαντικό παράγοντα για τη συναισθηματική ανάπτυξη του ατόμου. Η ενσυναίσθηση βοήθα στο να προαχθεί συναισθηματικά το άτομο από τη στιγμή της γέννησης τους. Αυτό γίνεται με το να αφήσουμε το άτομο να βιώσει τόσο τα θετικά, όσο και τα αρνητικά του συναισθήματα. Για να βιώσεις τα συναισθήματα του άλλου δεν χρειάζονται πολλά. Με ένα απλό άγγιγμα, με μια κίνησης του κεφαλιού, με ένα χάδι, ή ακόμη και με την απόλυτη σιωπή μπορεί να επιτευχθεί η ενσυναίσθηση. Πολλές φορές μια διακριτική στάση είναι πολύ προτιμότερη από μια τυπική απάντηση που απορρέει, συνήθως από τη συμπάθεια.
Το εργαλείο της ενσυναίσθησης προσφέρει πολλά οφέλη στις διαπροσωπικές μας σχέσεις (επαγγελματικές. φιλικές, οικογενειακές), δημιουργώντας έτσι ένα κλίμα εμπιστοσύνης, ασφάλειας και σεβασμού, αλλά και μειώνοντας τις εντάσεις. Έτσι τα άτομα καταφέρνουν να έρθουν σε επαφή με τα προβλήματά τους, γνωρίζουν καλύτερα τον εαυτό τους, και βρίσκουν τον κατάλληλο τρόπο να τα επικοινωνήσουν.
Τέλος, η ενσυναίσθηση είναι χρήσιμη σε όλους τους ανθρώπους, γιατί έτσι μπορούμε να καταλάβουμε καλύτερα τη διαφορετικότητα του κάθε ατόμου και γινόμαστε πιο ανοιχτοί σε διαφορετικά συναισθήματα, σκέψεις και ιδέες.
Στέλλα Γιαρμά, Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπευτρία, Μsc.
